Günümüzde finansal hesaplamalarda, özellikle kira hesaplama sürecinde TEFE ve TÜFE kavramları büyük önem taşır. Bu yazımızda, herkesin merak ettiği “TEFE TÜFE nedir?” sorusuna detaylı bir yanıt vermeye çalışacağız. 2023 TEFE TÜFE oranları, 2023 TEFE TÜFE kira artışı, yıllık TEFE TÜFE 2023 gibi konuları ele alacağız. 2023 TEFE TÜFE hesaplama tablosu ile bu oranların nasıl hesaplandığını ve özellikle 2023 TEFE TÜFE oranı kira hesaplama yöntemlerini adım adım açıklayacağız.
TEFE TÜFE Açılımı
TEFE: Toptan Eşya Fiyat Endeksi
TÜFE: Tüketici Fiyat Endeksi
Yüksek Enflasyona Karşı Kira Gelirinizi Missafir’le Koruyun!
Missafir, evinizi Airbnb, Booking ve Vrbo dahil 50+ dünyaca ünlü platformda listeler. Böylece evinizi tüm dünyada milyonlarca potansiyel müşteriye sunar ve kısa/orta dönem kiralar.
Profesyonel fiyatlandırma ekibi ve teknoloji ekibinin yapay zeka desteğiyle uyguladığı dinamik fiyatlandırma stratejisiyle Missafir, evinizi bölgedeki kira ortalamaları ve dönemsel şartlara uygun şekilde fiyatlandırır. Bu şekilde kira gelirinizi enflasyona karşı korur ve evinizden en yüksek geliri elde etmenizi sağlar!
Siz de yasal, stressiz ve kazançlı bir ev sahipliği deneyimi yaşamak isterseniz, şimdi Missafir’e katılın!
TEFE Nedir?
TEFE, yani Toptan Eşya Fiyat Endeksi, ekonomik analizlerde sıkça başvurulan önemli bir göstergedir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hesaplanan bu endeks, yurt içinde üretilen mal gruplarının üreticiden toptancıya ulaşana kadar geçirdiği fiyat değişimlerini izler.
Özellikle, hammadde, mamul ve yarı mamul ürünlerin toptan satış fiyatlarındaki değişiklikleri kapsar. Bu hesaplamada vergiler ve toptancı marjları da dikkate alınır. Böylece ürünlerin piyasaya sürülme maliyetleri geniş bir perspektifle ele alınır.
2005 yılında, TEFE’nin yerini daha kapsamlı bir analiz sunan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) aldı. 2014’te ise ÜFE, Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) oldu. Bu değişiklik, TEFE’nin analitik kapasitesini genişleterek, üretim sürecindeki maliyet değişimlerini daha ayrıntılı bir şekilde ölçmeyi amaçlamaktadır.
Dolayısıyla, TEFE ve Yİ-ÜFE, ekonomik durumun detaylı bir portresini çizmek için kullanılan, birbiriyle bağlantılı, ancak farklı özelliklere sahip endekslerdir. Bu endeksler, hem aylık hem de yıllık enflasyon oranlarını direkt etkiler.
ÜFE Nedir?
ÜFE, yani Üretici Fiyat Endeksi, üretilen mal ve hizmetlerin üretim süreçlerindeki maliyet değişimlerini ölçer. Böylece ekonomideki genel fiyat seviyesinin anlaşılmasına yardımcı olur. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hesaplanır. 2005 yılında, daha kapsamlı ve detaylı bir analiz sunması amacıyla TEFE’nin yerini aldı. ÜFE oranı, ülkedeki ekonomik durumun aylık ve yıllık bazda değerlendirilmesinde kritik bir role sahiptir.
2014 yılında, ÜFE’nin yerini “Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi” anlamına gelen Yİ-ÜFE aldı.
Yİ-ÜFE Nedir?
Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılında ekonomik göstergeler arasına katılarak ÜFE’nin yerini aldı. Yİ-ÜFE, özellikle ülkemizde üretilen mal ve hizmetlerin üretici maliyetlerindeki değişiklikleri dikkate alır. Bu değişiklikler, TÜFE üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Zira TÜFE’nin hesaplanmasında bu oranlar temel alınır.
Önceden TEFE ve sonrasında ÜFE olarak bilinen bu gösterge, ekonomideki maliyet enflasyonunu anlamak ve buna göre stratejik kararlar almak isteyenler için vazgeçilmez bir veri kaynağıdır. Bu endeks, hem yurt içindeki üreticilerin hem de genel ekonomik durumun detaylı bir analizini sunar.
- 2005 öncesi: TEFE – Toptan Eşya Fiyat Endeksi
- 2005-2014: ÜFE – Üretici Fiyat Endeksi
- 2014 sonrası: Yi-ÜFE – Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi
TÜFE Nedir?
Tüketici Fiyat Endeksi, yani TÜFE, tüketicilerin günlük yaşamda sıklıkla karşılaştıkları ürün ve hizmet grubunun fiyatlarındaki ortalama değişimleri ölçen bir endekstir. Ekonomistler bu ölçümü, yıllık enflasyon oranlarının hesaplanmasında kullanır. Bu sayede ekonomideki fiyat hareketlerinin takibini sağlar.
TÜFE hesaplaması, seçilen temel bir dönem ve karşılaştırma yapılan dönem arasındaki fiyat farklarına dayanır. Bu farklar, bireylerin ve ailelerin satın alma gücünün nasıl değiştiğini gösterir. Böylece ekonominin genel durumu hakkında değerli bilgiler sunar.
TÜFE’nin artması veya azalması enflasyonla doğrudan ilişkilidir. Yerel para biriminin alım gücü üzerinde etkilidir. Enflasyonun artması, paranın alım gücünün düşmesi demektir. Bu durum, döviz kuru, ham madde fiyatları ve üretim maliyetlerinin değişimlerinden etkilenir. TÜFE oranının yükselmesi genellikle bu faktörlerin artışına bağlıdır.
TÜFE, hem üretici hem de tüketicinin alım gücünü etkileyen önemli bir ekonomik göstergedir. Yıllık enflasyon verilerinin hesaplanmasında ve ekonomik refah seviyesinin anlaşılmasında kilit bir rol oynar. Ülkenin ekonomik durumu ve vatandaşların refah düzeyi, TÜFE’nin seyrine bağlı olarak değişiklik gösterir.
Örneğin, yerli üretim ve ihracatın artması TÜFE’nin düşmesine ve dolayısıyla enflasyonun azalmasına yardımcı olur. Bu da genel olarak tüketicilerin alım gücünde bir artışa işaret eder. Diğer yandan, pandemi gibi olağanüstü durumlar TÜFE’nin artmasına yol açar. Bu durumlar da toplumun genel refah seviyesinin düşmesine neden olur.
Dolayısıyla, TÜFE, ekonomik analizler ve finansal planlamalar için vazgeçilmez bir veri kaynağıdır.
TEFE TÜFE Kira Hesaplama
Borçlar Kanunu madde 344’e göre, normal şartlarda kira artışı, bir önceki kira yılının 12 aylık TÜFE değişim oranı ortalamasını aşmayacak şekilde hesaplanır. Bu, hem konut hem de iş yerleri kiraları için geçerli bir kuraldır.
Ancak, 1 Haziran 2022 tarihinde yapılan düzenlemeyle, 11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında, konut kiralarında azami artış oranı %25 olarak belirlenmiştir. Bu düzenleme sadece konut kiralarını kapsar ve iş yerleri için bir üst sınır getirmez.
Bu yeni düzenlemeyle, eğer bir konut kirası örneğin 20.000 TL ise, bu kira bedeli üzerinde yapılacak maksimum artış %25 olacak ve yeni kira bedeli 25.000 TL olacaktır.
Ancak, yabancı para birimi cinsinden yapılan ve beş yıldan uzun süreli konut kira sözleşmeleri ile çatılı iş yeri kira sözleşmeleri bu düzenlemenin dışında tutulmuştur. Bu bağlamda, 2023 yılında TEFE-TÜFE oranlarına göre kira artışı hesaplamaları, belirtilen bu özel koşullar çerçevesinde yapılacaktır.
ÜFE TÜFE Kira Artışı Ne Kadar?
Aşağıdaki tablodan 2023 Kasım’a kadar tüm ayların TÜFE oranlarını inceleyebilirsiniz.
2024 TEFE TÜFE Kira Artışı Ne Kadar?
Bu düzenleme, 1 Temmuz 2024 tarihine kadar yenilenecek olan konut kira sözleşmeleri için geçerli olmaya devam edecek. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç %25 azami kira artış sınırlaması 2024’te de devam edeceğini açıklamıştı. Sonrasında 15 Temmuz 2023 tarihinde 32249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Ev kira artış oranları hakkında daha fazla bilgi edinmek için Ev Kirası Hesaplama ve Kira Artış Oranı Hesaplama yazılarımızı da kaçırmayın.
