Türkiye, bilindiği üzere jeolojik konumu itibariyle aktif fay hatlarının üzerinde bulunmaktadır. Bu nedenle de deprem gerçeği, Demokles’in kılıcı gibi her zaman hepimizin aklının bir köşesinde yer ediyor. Özellikle yakın geçmişteki 1999 İstanbul depremi, son olarak gerçekleşen 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri ve sıkça gündeme gelen olası büyük İstanbul depremi, hepimizin aklında aynı soruyu canlandırıyor: “Evim depreme dayanıklı mı?”.
Kendimiz ve sevdiklerimizin can ve mal güvenliği için bu sorunun cevabını bilmek hayati bir öneme sahip. Peki, bu sorunun cevabını nasıl bulabiliriz? Evimiz depreme dayanıklı mı nasıl öğreniriz, E-Devlet veya AFAD üzerinden bu bilgilere nasıl ulaşabiliriz? Evim depreme dayanıklı mı testi için nereye başvurmalıyız? Bu rehberimizde, evinizin depreme dayanıklılığı hakkında tüm merak ettiklerinizi cevaplayacağız.
Evinizin Depreme Dayanıklılığını Anlamak İçin Nelere Bakılmalı?
Kendi kendinize evinizin depreme dayanıklılığını tam olarak ölçmek haliyle çok mümkün değil. Ayrıca ne güvenli, ne de yasal olarak bir geçerliliği yok elbette. Ancak resmi testleri yaptırmadan önce bir fikir edinmek için kontrol edebileceğiniz birkaç şey var.
- Zemin: Bulunduğunuz binanın zemin durumunu öğrenmek için AFAD veya E-Devlet üzerinden Türkiye Deprem Tehlike Haritası’na ulaşabilirsiniz.
- Bina yaşı: Bina yaşı, evinizin depreme dayanıklılığı hakkında kendi öğrenebileceğiniz en önemli bilgilerdendir. 99 depremi sonrası yönetmeliğin değişmesi nedeniyle 1999 öncesi yapılan binalar ciddi risk teşkil etmektedir. Ancak elbette bina yaşı tek ölçüt değildir. 99 öncesi yapılması bir binanın kesinlikle sağlam olmadığını göstermeyeceği gibi, 99 sonrası yapılması da sağlam olduğunu göstermez.
- Projeye sadık kalınması: Binaların, kabul edilmiş plana göre oluşturulması ve tamamlandığında da bu plana uygun kalması çok önemlidir. Kaçak kat çıkma, planda yokken asansör inşa etme veya kolon kesme gibi projede olmayan değişiklikler, ciddi risk oluşturabilir.
- Kolon ve kirişlerin durumu: Binanızda özellikle giriş veya varsa bodrum katındaki kolon ve kirişleri inceleyebilirsiniz. Çatlaklar var mı? Varsa ne kadar derinler? Elbette çatlak olmaması kesin sağlamlık göstermese de, bir fikir edinebilirsiniz.
- Duvarlar: Duvarları da aynı şekilde hasar ve çatlak var mı diye kontrol edebilirsiniz.
- Rutubet: Binanızda bodrum katı varsa buradaki rutubet durumunu kontrol edin. Çünkü eğer çok rutubet varsa, binanın taşıyıcı kolonları zarar görmüş olabilir.
Oturduğum Ev Depreme Dayanıklı Mı Nasıl Öğrenirim?
Evim depreme dayanıklı mı testi yaptırmak için ev sahipleri ve kiracıların izleyebileceği iki yol var.
- 1) Riskli Yapı Tespiti
- 2) Deprem Dayanıklılık Testi
TÜRSAB A Grubu Turizm Lisanslı Missafir ile Evinizi Sorunsuzca Kiralayın!
Türkiye’nin lider ve en büyük gayrimenkul yönetimi markası Missafir ile evinizi kısa ve orta dönem kiralamak çok kolay! TÜRSAB A grubu turizm şirketi Missafir, kısa dönem kiralamalarınız için size lisanslı, yasal ve konforlu bir gayrimenkul yönetimi hizmeti sağlar. Siz de Missafir’e katılın, stressiz ve kazançlı ev sahipliğinin tadını çıkarın!
Riskli Yapı Tespiti Nedir?
Riskli yapı testi, binaların depreme karşı dayanıklılığının Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’ndan onaylı uzmanlar tarafından değerlendirilerek belirlendiği bir süreçtir. Bu testler, binadaki kat maliklerinden birinin talebiyle ve sadece bakanlık onaylı firmalar aracılığıyla gerçekleştirilebilir. Testi binadaki yalnız bir malikin talep etmesi yeterlidir. Oy çoğunluğuna gerek yoktur. Ayrıca riskli yapı tespiti sonucu çıkan karar tüm malikleri bağlayıcıdır. Çıkan yıkım veya güçlendirme kararı zorunludur, erteleme olmaz.
Bu testin sonucunda, binanın depreme karşı ne kadar güvenli olduğu, hangi yapısal elemanlarının güçlendirilmesi gerektiği gibi kritik bilgiler raporlanır. Kentsel Dönüşüm kanunu olarak da bilinen Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi kanunu, riskli olarak belirlenen binalar için yıkım sürecini başlatma hakkını tanır.
Dolayısıyla yıkım kararı gelirse, bina için 60 günden az olmamak kaydıyla tahliye kararı çıkar. Ardından yıkım süreci başlar. Ancak eğer kat maliklerinden biri itirazda bulunursa yeniden değerlendirme olur. Sonuçta aksi karar çıkmadığı durumda yıkım kararı uygulanır.
Riskli Yapı Tespiti Nasıl Yaptırılır?
Kat maliklerinden yalnız birinin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı onaylı bir kuruma başvurması yeterlidir. Bu nedenle oy çoğunluğu şartı yoktur. Ayrıca, riskli yapı tespiti ücreti için binadaki kat malikleri kendi hisseleri oranında ödeme yapar ve bu tespiti yaptırmak zorunlu değildir.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın riskli yapı tespiti rehberi için tıklayınız.
Riskli Yapı Tespitini Kim Yapar?
Riskli yapı tespitini yalnız Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yetki sahibi kuruluşlar yapar. Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlara bu linkten ulaşabilirsiniz. Daha detaylı bilgi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Riskli Yapı Süreci sayfasını da ziyaret edebilirsiniz.
Deprem Dayanıklılık Testi Nedir?
Evinizin depreme dayanıklılığını ölçmek için ikinci olarak özel firmalardan deprem dayanıklılık testi talep edebilirsiniz. Peki bu test nedir?
Deprem dayanıklılık testi, bir binanın depreme karşı ne kadar güçlü olduğunu belirlemek amacıyla yapılan analizler ve testlerdir. Uzman inşaat mühendisleri tarafından yürütülen bu testlerde, binanın yapısal elemanlarına üzerinde detaylı analizler uygulanır. Bu nedenle depreme dayanıklılık testi, evim depreme dayanıklı mı sorgulama sürecinde izlenebilecek yollardan birisidir.
Deprem Dayanıklılık Testi Nasıl Yaptırılır?
Bir bina sahibi ya da yetkilisi, depreme dayanıklılık testi için özel risk denetim bürolarına başvurarak binanın deprem riskini öğrenir. Ancak, evim depreme dayanıklı mı testi, riskli yapı tespiti sürecinden farklıdır. Çünkü test sonucu riskli bile çıksa, resmi bir yaptırımı bulunmamaktadır. Özel kuruluşlar, bu testi yaptırdığınızda, binada herhangi bir hasar tespit ederse size bu durumu yalnız detaylı olarak açıklarlar. Ancak inisiyatif bina kat maliklerine aittir.
Deprem Dayanıklılık Testini Kim Yapar?
Testin doğruluğu ve güvenilirliği için firma seçimi elbette büyük önem taşır. Deprem konusunda uzmanlaşmış inşaat mühendislerinin çalıştığı, İnşaat Mühendisleri Odasına üye olan ve ayrıca Bakanlıkça Yapı Denetim ve Proje Denetçisi belgesine sahip firmalarla çalışmanızı öneririz. Bu sebeple firma seçimi yaparken bu belgeleri talep edip teyit etmeniz faydalı olacaktır.
Evim Depreme Dayanıklı Mı? İBB Deprem Testi
İstanbul’da İBB tarafından yapılan deprem testine, hem ev sahipleri hem de kiracılar başvurabiliyor. Böylece binaların risk durumları, hızlı tarama yöntemiyle maliyetsiz bir şekilde belirleniyor.
Hızlı tarama, binalardan herhangi bir örnek alınmadan, bilimsel ve mekanik temellere dayalı bir analiz yöntemidir. Bu aşamada alınan numune bölgelerinin onarımını da ayrıca İBB yapar.
Bunun yanında değerlendirme sonrası elde edilen bilgilere yönelik bir cezai yaptırım söz konusu değildir. Risk teşkil eden durumlar sonrasında, daha kapsamlı bir inceleme için uzman ekipler ilgili yetkililere müracaat önermektedir.
Detaylı bilgi ve İBB deprem testi için tıklayınız.
Karot Testi Nedir? Bina Karot Testi
Karot analizi, yapıların depreme karşı dayanıklılığını belirlemek amacıyla başvurulan en güvenilir tekniklerden biridir. Bina duvarlarından, yapıya zarar vermeden silindirik bir beton parçasının alındığı bu yöntem, karot cihazları aracılığıyla gerçekleşir. Ardından elde edilen beton numunesi üzerinde yapılan basınç testleri, betonun dayanıklılığı ve kalitesi hakkında önemli bilgiler sunar.
Deprem yönergelerine uyarınca, C20 değerinin altındaki beton kaliteleri risklidir. Eğer betonun kalitesi C20’nin altındaysa buna bağlı olarak bina için yıkım kararı çıkması mümkündür. Testin sonucunda denetçi firma bina kat maliklerine bilgi verir.
Evim Depreme Dayanıklı Mı AFAD
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı veya daha bilindik adıyla AFAD, deprem gibi doğal afetler ve ulusal acil durumlarda Türkiye’nin en yetkili kurumu olarak görev yapıyor. Aşağıda depremle alakalı AFAD sayfalarının linklerini bulabilirsiniz.
AFAD Türkiye Deprem Tehlike Haritası
Evim Depreme Dayanıklı Mı E Devlet
E-devlet üzerinden riskli yapı tespiti başvurusu için tıklayınız.
E-devlet üzerinden riskli yapı tespiti itiraz başvurusu için tıklayınız.
Evim Depreme Dayanıklı Mı Testi
T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın web sitesinde paylaştığı verilere göre, mimarlık, inşaat, jeoloji, jeofizik ve harita mühendisliği alanlarında uzman 8 kişi tarafından oluşturulan aşağıdaki değerlendirmeyi de uygulayabilirsiniz. Bu değerlendirme sayesinde evinizin ya da binanızın depreme ne kadar dayanıklı olduğunu yaklaşık %60 oranında belirleyebilirsiniz. İlgili test sorularını ve de puanlamasını aşağıda inceleyebilirsiniz.
1. Binanızın bulunduğu yer?
A) Kayalık zemin: 0
B) Yüksek ve tepelik yer: 1
C) Eğimin yüzde 20`nin üzerinde olduğu yamaçlar: 2
D) Çevresine göre çukur yerler: 3
E) Dere yatağı ve dolgu zeminler: 4
F) Sulu zeminler: 5
2. Binanızın betonarme ise yaşı?
A)1-10 yıl: 0
B) 10-11 yıl: 1
C) 11-20 yıl: 3
D) 21-30 yıl: 4
E) 31 yıl ve üstü: 5
3. Binanızın taşıyıcı sistemi?
A) Çelik ya da ahşap bina: 0
B) Betonarme bina: 1
C) Tuğla örgü yığma bina: 2
D) Taş örgü yığma bina: 3
E) Kerpiç örgülü bina: 4
F) Kerpiç örgülü toprak damlı bina: 5
4. Binanızda bodrum kat ve rutubet sorunu var mı?
A) Bodrum kat var, hiç rutubet olmuyor: 0
B) Bodrum kat var, kış aylarında rutubetli: 1
C) Bodrum kat yok, rutubet yok: 2
D) Bodrum kat var, sürekli rutubet var: 3
E) Bodrum kat var, su birikiyor: 5
5. Binanız zemin kat dahil kaç katlı?
A) Bir katlı: 0
B) İki katlı: 1
C) Üç katlı: 2
D) Dört-beş katlı: 3
E) Altı-sekiz katlı: 4
F) Dokuz kat ve üstü: 5
6. Binanızın zemin katı nasıl?
A) Üst katlarla aynı: 0
B) Üst katlardan daha içerde, ancak duvarlar kapalı: 1
C) Kat yüksekliği diğer katlardan daha fazla, ancak duvarlar kapalı: 2
D) Normal katlarla aynı, ancak duvar yok: 3
E) Normal katlardan daha içeride, ancak duvar yok: 4
F) Kat yüksekliği normal katlardan daha fazla, ancak duvar yok: 5
7. Bina çıkmaları nasıl?
A) Binada hiç çıkma yok: 0
B) Yalnızca balkonlar çıkma: 1
C) Binanın bütününde kapalı çıkma var 80 cm’ye kadar: 3
D) Açık çıkmalar duvarlarla kapatılmış: 4
E) Binanın bütününde 80 cm’den fazla çıkma var: 5
8. Binaya yapılan müdahale var mı?
A) Binanın herhangi bir yerinde değişlik yapılmadı: 0
B) Binanın iç duvarlarında kaldırılan bölümler var: 1
C) Binanın iç duvarlarında birden fazla kaldırılan bölümler var: 2
D) Dış duvarlarda pencere açıldı veya pencereler büyütüldü: 3
E) Binanın bütününde ilave pencere yapılması ya da duvarların kaldırılması: 4
F) İç bölme ve duvarların komple kaldırılması (1 kat bile olsa): 5
9. Binanın kullanım amacı değiştirildi mi?
A) Bina yapım amacına göre kullanılıyor: 0
B) Konut amaçlı yapılıp, normal katlar atölye olarak kullanılıyor: 1
C) Zemin kat konut amaçlı yapılıp, dükkan ya da atölye olarak kullanılıyor: 2
D) Binaya sonradan asansör montajı yaptık : 3
E) Sonradan çatı arasına bir tondan fazla kapasiteli su deposu yapıldı: 4
F) Binaya sonradan asansör ve su deposu yapıldı: 5
10. Binanızda şu ana kadar?
A) Herhangi bir tamirat yapılmadı: 0
B) Titreşimli bir aletle tamirat oldu: 1
C) Yapının taşıyıcıları titreşimli bir aletle tamir oldu: 2
D) Kolon ve kirişlere delik ve benzeri müdahale oldu: 3
E) Binada katta da döşeme ilavesi yapıldı: 4
F) Binada kısmı de olsa yangın oldu: 5
11. Binanızdaki daha önceki hasar ya da çatlaklar?
A) Binanızda gözle görünür çatlak yok: 0
B) Balkon döşemesinde ya da köşelerinde çok ince çatlak var: 1
C) Çıkmalardaki dış duvarların kolon ve kirişlerin birleştiği yerde çok ince çatlaklar var: 2
D) Pencere altı ve hizalarında duvarda yatay çatlaklar var: 3
E) Dış duvarlarda yatay ve düşey bina yüksekliğince çatlama var: 4
12. Bina şekli, plan şeması?
A) Kare ya da çokgen: 0
B) Dikdörtgen: 1
C) Yıldız şeklinde: 2
D) Binada derin boşluklar var: 3
E) Bitişik bloklar, aynı kat seviyesinde değil: 4
F) Bitişik bloklar, aynı yükseklikte değil: 5
Puanlama:
Sorulara verdiğiniz yanıtların karşılığındaki puanları topladığınızda;
0-6 puan: Binanızda ciddi bir deprem riski bulunmamaktadır.
7-12 puan: Binanızda düşük deprem riski bulunmaktadır.
13-20 puan: Orta deprem riski söz konusu, yapı uzmanlarca incelenmeli.
21-60 puan: Deprem etkilerine açık bir yapıya sahipsiniz.
Yasal ve Profesyonel Kısa Dönem Kiralama İçin Missafir’e Başvurun!
TÜRSAB A grubu turizm belgeli Missafir, 100 günden kısa kiralamalarınız için size belgeli ve tamamen yasal bir gayrimenkul yönetimi hizmeti sağlar. Missafir’e katılın, sorunsuz ve kazançlı ev sahipliği deneyiminin tadını çıkarın! Hemen başvurun!
